Sinh ra ở vùng “đất sắn”, chứng kiến gia đình và bà con vất vả mỗi mùa thu hoạch phải dùng tay hoặc dao thái nạo thủ công mất thời gian mà hiệu quả kinh tế không cao, ông Hà Kim Tới (60 tuổi, khu 8, Võ Lao, Thanh Ba, Phú Thọ) mong muốn chế tạo thiết bị chạy bằng điện, giải phóng sức lao động cho chính mình và những nông dân khác.

Dù không có chút kiến thức về cơ khí, mới chỉ học hết lớp 7, nhưng ông vẫn quyết tâm thực hiện ý tưởng. Trải qua 10 năm với không biết bao lần thất bại chiếc máy ruôi (nạo/thái) mới được hoàn thiện vào năm 2008. Đó là quãng thời gian mà nhiều hôm cứ 2-3h sáng nghĩ ra ý tưởng gì, ngay lập tức ông ra khỏi giường để thực hiện. Nhưng hết lần này đến lần khác, vật liệu mới mua hôm nay thì ngày mai thành phế liệu do liên tiếp thử nghiệm thất bại.

“Điều kiện lúc đó còn khó khăn, mà tiền cứ không cánh mà bay nên gia đình nhiều lúc xảy ra mâu thuẫn. Thấy tôi đam mê, không chịu từ bỏ, vợ và các con đành ủng hộ”, ông nói.

Chiếc máy ruôi sắn.

Ban đầu sản phẩm ông tạo ra là chiếc máy quay bằng tay, công suất cao hơn so với nạo sắn bình thường. Nhưng sau thời gian sử dụng, ông nhận ra thiết bị này chưa giúp giải phóng sức lao động vì vẫn cần người nạo vỏ và chất lượng sắn không cao.

Để khắc phục nhược điểm trên, ông Tới lại tìm sách, mày mò đến các xưởng cơ khí xem hàn gò và cuối cùng “đứa con tinh thần” hoàn thiện hơn cũng ra đời. Máy có cấu tạo đơn giản, gồm khung giá đỡ, mô tơ điện, phễ cấp liệu và lưỡi cắt với hai loại thái sợi và thái lát. Người dùng chỉ cần cho sắn củ vào phễu cấp liệu, máy sẽ tự động hút củ vào lưỡi ruôi nên an toàn cho vận hành.

Nếu phương pháp thủ công một tấn sắn phải mất vài ngày mới xong thì chiếc máy chỉ cần một giờ. Nó không tạo tiếng ồn lớn, di chuyển dễ dàng; không cần thêm người nạo vỏ sắn, máy tự động tách phần vỏ và lõi để nạo.

Sản phẩm đạt giải nhì cuộc thi sáng tạo kỹ thuật năm 2012-2013 của Phú Thọ và giải khuyến khích sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam 2012-2013 do VIFOTEC trao tặng.

Năm 2015, ông thêm tính năng cho máy bằng cách lắp một lưỡi cắt để thái rau cỏ. Trong năm này, máy nạo sắn là một trong 4 sản phẩm đạt giải thưởng trong Gala chương trình Giải pháp và sáng kiến do VTV tổ chức.

Trong thời gian tới, ông sẽ tiếp tục nghiên cứu thêm tính năng khác như thái chuối, tách hạt ngô. Với kết quả trên, ông Tới đã mạnh dạn vay vốn mở xưởng sản xuất các sản phẩm cơ khí với nhiều nhân công. Các sản phẩm của ông tạo ra được nhiều người tin dùng.